Σχολική εφημερίδα: Ρουτίνα ή δημιουργική διαδικασία;

Είναι γνωστό πως η σχολική εφημερίδα αποτελεί ένα δυναμικό μέσο διαλόγου, το οποίο δίνει την ευκαιρία στους μαθητές μας να αναδείξουν τις απόψεις τους στην ευρύτερη σχολική κοινότητα. Χρησιμοποιώντας τον δικό τους λόγο, τη δική τους γλωσσική ικανότητα μπορούν να δώσουν στα κείμενά τους, το στοιχείο της αυθεντικότητας, αφού τους δίνεται η ευκαιρία να γράψουν για θέματα που οι ίδιοι επιλέγουν κι αντανακλούν σε μεγάλο βαθμό τη δική τους οπτική γωνία, τις εμπειρίες τους, κι έτσι να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά, καταθέτοντας τους προβληματισμούς τους, τις απόψεις τους για θέματα σχετικά με τη ζωή τους μέσα κι έξω από το σχολείο.

Αξίζει να διαβάσετε τα 3 άρθρα του Γιάννη Μεντεσίδη στο ιστολόγιό του «Είσαι και δάσκαλος». [Μέρος 1ο, μέρος 2ο και μέρος 3ο]

Διαδίκτυο (Internet) και μάθηση: Οι στρατηγικές για την «πλοήγηση» και η διδακτική τους αξία

Ιωάννης Ι. Κεκές, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Ηρώ Μυλωνάκου – Κεκέ, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Σε αυτή την εργασία διερευνάται το πρόβλημα της διδακτικής αξιοποίησης του διαδικτύου. Εξετάζεται ιδιαίτερα η διδακτική αξία και η επικοινωνιακή αποτελεσματικότητα των πηγών πληροφόρησης που βρίσκονται διάσπαρτες σε αυτό, ιδιαίτερα σε σχέση με την ατομική μάθηση. Ενδιαφέρει ακόμη ο προσδιορισμός των σημαντικότερων από τις τακτικές που χρησιμοποιούνται για την πλοήγηση στο διαδίκτυο από τους μαθητές αλλά και τους εκπαιδευτικούς.

Η εργασία είναι διαθέσιμη  εδώ.»

Θα το χάσουμε το τραίνο της Ψηφιακής Τεχνολογίας στο σχολείο;

Αρθρογράφοι: Β. Δαγδιλέλης, Β. Κόμης, Δ. Κουτσογιάννης, Π. Κυνηγός, Δ. Ψύλλος

Κάποιος είπε κάποτε ότι ο Ιονέσκο (πατριάρχης του λεγομένου «θεάτρου του παραλόγου») στην Ελλάδα θα ήταν άνεργος, γιατί όλη η Ελλάδα κυριαρχείται από το παράλογο. Ορίστε ακόμη ένα δείγμα για την ενίσχυση αυτής της διαπίστωσης: πώς κινδυνεύουμε να «χάσουμε» το τραίνο της ψηφιακής τεχνολογίας στο σχολείο.
Κυκλοφορούν, εδώ και λίγες μέρες, έντονες φήμες ότι το Υπουργείο Παιδείας θέλει να σταματήσει το λεγόμενο Β’ Επίπεδο Επιμόρφωσης στην Παιδαγωγική Αξιοποίηση των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ), ένα καταξιωμένο στη συνείδηση των εκπαιδευτικών πρόγραμμα Eπιμόρφωσης. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα το οποίο είναι από τα πλέον πετυχημένα έργα Επιμόρφωσης ΤΠΕ στην Ελλάδα, και διεθνώς.
Γιατί όμως θεωρείται πετυχημένο, τι το «κάνει» πετυχημένο; Ένα άρθρο σε κάποιο site, όπως αυτό που διαβάζετε; Προφανώς όχι!
Στη συνέχεια, θα επιχειρήσουμε να δώσουμε μερικά στοιχεία, τα οποία τεκμηριώνουν, κατά τη γνώμη μας, τη σημαντική επιτυχία του προγράμματος αυτού και την αναγκαιότητα συνέχισής του.

Τεχνολογίες και Εκπαιδευτική Καινοτομία

Ιατροπούλου Ράνια, Νηπιαγωγός, Κάτοχος Master «Προγραμματισμός Αγωγής και Εκπαίδευσης στην Πρώτη Παιδική Ηλικία»

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται στην χώρα μας αύξηση της χρήσης των Νέων Τεχνολογιών στην εκπαίδευση. Ποια όμως χαρακτηριστικά των υπολογιστών επιδιώκουμε να αξιοποιήσουμε, ώστε να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα στις πρακτικές της διδασκαλίας και της μάθησης; Γιατί η μέχρι τώρα χρήση της τεχνολογίας στα σχολεία δεν κατάφερε να βελτιώσει τις επιδόσεις των μαθητών και να επιφέρει αλλαγές στην καθημερινή πρακτική της τάξης;
Η παρούσα εργασία προσπαθεί να απαντήσει σε αυτούς τους προβληματισμούς, κάνοντας μια ιστορική αναδρομή στο χώρο της εκπαίδευσης γενικότερα, προσεγγίζοντας όμως και το νηπιαγωγείο και επισημαίνοντας το ρόλο του εκπαιδευτικού μέσα στο νέο περιβάλλον.

Η εργασία είναι διαθέσιμη σε μορφή pdf (700 Kb) εδώ.

Ο διαδραστικός πίνακας ως εργαλείο μάθησης: Η εμπειρία από τη χρήση του στο 2ο Δημοτικό Σχολείο Καλυβίων Θορικού

Τριανταφυλλίδης Αβραάμ, δάσκαλος στο 2ο Δημοτικό Σχολείο Καλυβίων Αττικής

Στην εργασία αυτή παρουσιάζονται οι εμπειρίες που αποκομίσαμε από τη χρήση του διαδραστικού πίνακα (interactive whiteboard) στο χώρο του σχολικού εργαστηρίου πληροφορικής του 2ου Δημοτικού Καλυβίων. Η χρήση του αφορά μαθήματα του ωρολόγιου προγράμματος και συγκεκριμένα αναφέρονται παραδείγματα για το μάθημα της γλώσσας, των μαθηματικών, της γεωγραφίας και κάποιων άλλων δραστηριοτήτων που εκμεταλλεύτηκαν τις δυνατότητες του πίνακα ώστε να επιτευχθούν όσο το δυνατόν καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα. Ακόμη γίνεται αναφορά στο ίδιο το εργαστήριο τον τρόπο δικτύωσης (thin client), το χρησιμοποιούμενο ελεύθερο λογισμικό (opensoft) και το λειτουργικό σύστημα που υιοθετήσαμε (edubuntulinux). Στόχος της εργασίας είναι μέσα από την παράθεση εμπειριών να αναδειχθεί ο ρόλος αυτού του εργαλείου μάθησης στην ενεργητική συμμετοχή των παιδιών στην εκπαιδευτική διαδικασία και να τονιστεί η χρήση του ως εργαλείο βελτίωσης του μαθήματος. Μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα θα δούμε πώς ο διαδραστικός πίνακας προωθεί τη συνεργατική μάθηση που αποτελεί εργαλείο της ενεργητικής μάθησης.

Η εργασία είναι διαθέσιμη εδώ.

Η Δημιουργία Εκπαιδευτικών Projects με τη Διδακτική και Παιδαγωγική Αξιοποίηση των Νέων Τεχνολογιών Πληροφοριών & Επικοινωνίας

Αναστασία Δ. Βακαλούδη, Δρ. Βυζαντινολόγος – Ιστορικός – Συγγραφέας – Φιλόλογος, Επιμορφώτρια Νέων Τεχνολογιών Πληροφορίας & Επικοινωνίας, Επιστημονικός Συνεργάτης του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου, avakalou@de.sch.gr

Το θέμα περιστρέφεται γύρω από τη δημιουργία και ανάπτυξη του εκπαιδευτικού project με τη μορφή εκπαιδευτικού σεναρίου, δηλαδή ενός μαθησιακού πλαισίου με συγκεκριμένο γνωστικό(ά) αντικείμενο(α), συγκεκριμένους εκπαιδευτικούς στόχους, παιδαγωγικές αρχές και σχολικές πρακτικές, όπου συνυπολογίζονται τα εξής:
α. οι προσδοκώμενοι παιδαγωγικοί και μαθησιακοί στόχοι,
β. οι προβλεπόμενες μέθοδοι διδακτικής,
γ. οι στρατηγικές εφαρμογής,
δ. η χρήση συμπληρωματικού υλικού.
Απαραίτητη είναι η γνώση και η εξοικείωση με τις Νέες Τεχνολογίες και τα εργαλεία τους: ποια είναι και τι μπορούν να προσφέρουν. Τα παραδείγματα της διδακτικής της ιστορίας και της γλώσσας με εκπαιδευτικά projects αναδεικνύουν τη σημασία του διαλόγου των μαθητών και κατ’ επέκταση την αξία της συνεργατικής μάθησης. Στην περίπτωση της ενσωμάτωσης των Νέων Τεχνολογιών οφείλουμε να γνωρίζουμε καλά το περιεχόμενο και να δημιουργούμε το project βάσει αυτού, με κριτήρια τη δόμηση της γνώσης (μάθηση και κατανόηση) μέσα από το διάλογο, την επιλογή, το σχολιασμό, τη σύγκριση, την ανάλυση, τη σύνθεση, την παραγωγή έργου και με βάση τις αρχές της βιωματικότητας και της ενσυναίσθησης.

Το άρθρο είναι διαθέσιμο σε μορφή doc (80 kb) εδώ

Κριτική στο βιβλίο γλώσσας της Β΄Δημοτικού

Σταγιά Πευκούλα, Δασκάλα, 1ο Δημοτικό Σχολείο Ν. Μηχανιώνας Θεσσαλονίκης

Δύο δυνατότητες θεωρώ ότι έχει στη διάθεσή του/της ο/η εκπαιδευτικός που καλείται να διδάξει το συγκεκριμένο βιβλίο.
Η πρώτη δυνατότητα είναι να το διδάξει αποκλειστικά ως γλωσσικό εργαλείο (αν και ως τέτοιο δεν είναι καθόλου καλό), κάνοντας ότι δεν αντιλαμβάνεται τις ιδεολογικές του παραδοχές και ελπίζοντας ότι κανένα από τα παραπάνω μηνύματα δεν θα περάσει τελικά στα παιδιά τους δύο αυτούς μήνες που με χίλιους τρόπους θα διαπραγματεύονται το θέμα.
Η δεύτερη δυνατότητα είναι να χρησιμοποιήσει το συγκεκριμένο βιβλίο, ως μέσο για να συνειδητοποιήσουν τα παιδιά ότι πρέπει να κρατούν κριτική στάση απέναντι σε ό,τι διαβάζουν, ακόμη και αν αυτό είναι ένα σχολικό εγχειρίδιο. Από την άποψη αυτή βέβαια το βιβλίο εξυπηρετεί έναν ύψιστο παιδαγωγικό στόχο, αλλά πολύ φοβάμαι ότι αυτός πράγματι δεν ήταν στις προθέσεις των συγγραφέων.

Το άρθρο παρατίθεται σε μορφή doc (40 kb) εδώ

Τί τους κάνουμε τους υπολογιστές στα σχολεία; (Πρακτικός οδηγός για μη βολεμένους εκπαιδευτικούς)

Θανάσης Χατζηλάκος, Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών & Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο

Οι ΤΠΕ αν χρησιμοποιηθούν με κατάλληλο τρόπο στα σχολεία μας, θα είναι το πιο ισχυρό χαρτί και η καταλληλότερη απάντησή μας στις προκλήσεις της ΚτΠ με τρόπο που θα προωθεί τις κλασικές και ανθρωπιστικές διαστάσεις τις Παιδείας μας και θα μας δώσει μακροπρόθεσμα πλεονεκτήματα στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία με ουσιαστικό τρόπο.
Να ξέρουμε όμως ότι, αφού αποφασίσαμε και πάμε να βάλουμε μια όχι και τόσο κατάλληλη τεχνολογία στα σχολεία μας, χωρίς να ξέρουμε ούτε την πλήρη αιτιολόγηση ούτε τον ακριβή τρόπο, τότε αναμένουμε θετικά αποτελέσματα άγνωστης μορφής και μακροπρόθεσμα. Η επισήμανση δεν έρχεται για να αποθαρρύνει αυτούς που προσπαθούν να υλοποιήσουν τα σχέδια για τη μάθηση με ΤΠΕ, αλλά για να προλάβει. Γιατί αν ξέρουμε από τα πριν πόσο δύσκολη είναι η δουλειά που αναλαμβάνουμε, δε θα απογοητευόμαστε κάθε φορά που θα διαπιστώνουμε ότι η αλλαγή στην εκπαίδευση δε γίνεται με τα εξάμηνα αλλά με τις δεκαετίες αν όχι με τις γενιές.

Όσο μεγαλύτερο το εγχείρημα που αναλαμβάνεις, τόσο μικρότερο μέρος του προλαβαίνεις να δεις στη διάρκεια της ζωής σου.

Για να διαβάσετε όλο το άρθρο κάντε κλικ εδώ.

Η χρήση των Τ.Π.Ε. από το Διευθυντή της σχολικής μονάδας Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης στην εκπαιδευτική διαδικασία και στη διοίκηση της σχολικής μονάδας

Θωμαή Δαδαμόγια, Νηπιαγωγός Ειδικής Αγωγής MEd
Τριαντάφυλλος Οικονόμου, Δάσκαλος μέλος Δ.Ο.Ε
Κωνσταντίνος Β. Σαχινίδης, Μεταπτυχιακός Φοιτητής, ΤΕΠΑΕΣ Πανεπιστημίου Ρόδου

Στόχος της έρευνας αυτής είναι να διερευνήσει τη χρήση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας από τους Διευθυντές των σχολείων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης τόσο σε επίπεδο εκπαιδευτικής διαδικασίας όσο και σε επίπεδο διαχείρισης -διοίκησης της σχολικής μονάδας.
Η παρούσα έρευνα ασχολείται με τον τρόπο δράσης του διευθυντή του δημοτικού σχολείου, καθώς αυτός κατέχει διπλή ιδιότητα: αυτή του εκπαιδευτικού, αλλά και του υπεύθυνου για τη διαχείριση και διοίκηση ολόκληρης της σχολικής μονάδας. Αυτός έχει την ευθύνη για την ποιοτική αναβάθμιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας που συντελείται στην εκπαιδευτική μονάδα, της οποίας είναι υπεύθυνος, αλλά και της προσαρμογής, ή όχι, του σχολείου στα νέα δεδομένα. Επίσης, οι πεποιθήσεις και ο τρόπος δράσης του είναι καίριας σημασίας για τη γενικότερη πολιτική λειτουργίας που υιοθετεί το σχολείο του οποίου προΐσταται.
Στην παρούσα μελέτη γίνεται, αρχικά, μια εισαγωγή για το ρόλο του διευθυντή στα πλαίσια των νέων σχολικών συνθηκών, ενώ, στη συνέχεια, περιγράφονται οι στόχοι της έρευνας, το δείγμα, η μεθοδολογία, τα μέσα συλλογής δεδομένων και τα ερευνητικά αποτελέσματα. Τέλος, παρουσιάζονται τα γενικά συμπεράσματα και γίνονται κάποιες προτάσεις για μελλοντικές έρευνες.

Η μελέτη σε μορφή doc(180kb) εδώ

Το ηλεκτρονικό κείμενο στην Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση

Ιωάννης ΓΚΙΟΣΟΣ,  Σ.Ε.Π., Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, ygiosos@ath.forthnet.gr

Μαρία Ι. ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΑ,  Επίκουρος Καθηγήτρια Τ.Ε.Φ.Α.Α. Πανεπιστημίου Αθηνών, Σ.Ε.Π., Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο makouba@phed.uoa.gr

Ηλίας ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ,  Σ.Ε.Π., Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, imavr@tee.gr

Η εισαγωγή και η χρήση των τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας στην εκπαίδευση από απόσταση έχει δημιουργήσει νέες προοπτικές και προκλήσεις. Μεταξύ αυτών βρίσκεται η δυνατότητα δημιουργίας και διανομής του εκπαιδευτικού υλικού σε ψηφιακή μορφή, υλικού δηλαδή το οποίο μπορεί να έχει την μορφή κειμένου, εικόνας, ήχου και βίντεο. Η δυνατότητα που δίνουν οι τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας για ψηφιοποίηση του εκπαιδευτικού υλικού θέτει νέα ερωτήματα, όπως (α) το τι είναι ή πως ορίζεται το κείμενο που έχει ψηφιακή μορφή και διαβάζεται μέσα από την οθόνη του υπολογιστή, (β) γιατί χρησιμοποιούμε κείμενο σε αυτή τη μορφή, (γ) με βάση ποιες θεωρίες μάθησης γράφεται και εμφανίζεται αυτή η μορφή του κειμένου και, τέλος, (δ) αν όλα όσα θεωρείται ότι εξυπηρετεί και πετυχαίνει το ηλεκτρονικό κείμενο επαληθεύονται στην πραγματικότητα, μέσω της εμπειρικής έρευνας.

Τα ερωτήματα αυτά συνιστούν και τους στόχους της παρούσας εργασίας, η οποία μέσα από την ανασκόπηση της βιβλιογραφίας επιχειρεί μια πρώτη προσέγγισή τους.

Το άρθρο παρατίθεται σε μορφή doc (97kb) εδώ

Οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών

του Βασίλη Κόμη, Πανεπιστήμιο Πατρών, Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία

Γνωστικό αντικείμενο ή εργαλείο μάθησης; Τα τελευταία χρόνια, δεδομένης της εξέλιξης της τεχνολογίας και των προσπαθειών ένταξης καινοτομιών στην εκπαίδευση, πολλά προγράμματα σπουδών προσχολικής εκπαίδευσης στις ανεπτυγμένες κυρίως χώρες ενσωματώνουν στην προβληματική τους την χρήση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (ΤΠΕ).

Το άρθρο είναι διαθέσιμο σε μορφή doc (42kb) εδώ